IKE czy IKZE? Co to jest? Jak inwestować w IKE?

Materiał sponsorowany przez XTB

W ostatnich miesiącach dużo mówi się o niewydolności polskiego systemu emerytalnego. Już kilka lat temu projekcie przygotowane dla władz Unii Europejskiej pokazywało, że bez radykalnych zmian sytuacja emerytów w naszym kraju będzie się pogarszać. Natomiast kulminacja ma nastąpić w 2060 roku kiedy to stopa zastąpienia wyniesie zaledwie 24 proc.[1] W podobnym tonie wypowiadał się niedawny "tajny raport" wykonany na zlecenie ZUS, który wprost mówił o tym, że Polakom grozi emerytalne ubóstwo.

Oszczędzanie na emeryturę. IKE i IKZE jako sposób odkładania na przyszłość

Projekcje dotyczące przyszłości wyglądają fatalnie. Dlatego nic dziwnego, że coraz więcej osób szuka sposobów na zabezpieczenie swojego kapitału na jesień życia. Atrakcyjną formą są rozwiązania z tzw. III filaru emerytalnego. Wszystko za sprawą tego, iż nie dość, że oferują one standardowe korzyści związane z wieloletnim oszczędzaniem to Polacy mają możliwość skorzystania z dodatkowych benefitów, m.in. ulg podatkowych.

Obecnie najpopularniejsze rozwiązania z III filaru to Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). To produkty finansowe zaprojektowane z myślą o długoterminowym budowaniu kapitału, a ich największą zaletą jest preferencyjne traktowanie przez państwo – zarówno pod względem zwolnień podatkowych, jak i elastyczności w zarządzaniu środkami. Według danych KNF, na koniec 2024 roku, tylko z IKE korzystało niemal milion Polaków[2].

Dla wielu osób oszczędzanie na emeryturę jest odległym tematem, ale im wcześniej zaczniemy, tym większa szansa na to, że będziemy mogli skorzystać z tzw. Efektu procentu składanego. Dzięki tym skumulowanym oszczędnościom i reinwestowanym odsetkom, nawet małe kwoty w perspektywie wielu lat mogą przybliżyć nas do finansowej niezależności.

Co to jest IKE i IKZE? Jakie są różnice pomiędzy nimi?

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) to dwa narzędzia, które pozwalają na długoterminowe oszczędzanie w ramach tzw. III filaru emerytalnego. Choć oba produkty mają podobne założenia, różnią się pod względem zasad opodatkowania, limitów wpłat oraz możliwości wypłaty zgromadzonych środków.

IKE umożliwia gromadzenie kapitału bez konieczności płacenia podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki). Oznacza to, że jeżeli inwestor spełni warunki dotyczące wieku i okresu oszczędzania, wypłaci zgromadzone środki bez dodatkowych opłat podatkowych. Wypłata może nastąpić po ukończeniu 60. roku życia lub po ukończeniu 55 lat, jeśli inwestor nabył już uprawnienia emerytalne i wpłacaniu na IKE przez 5 lat lub połowy wartości konta na 5 lat przed wypłatą.

IKZE oferuje nieco inne korzyści – wpłaty na ten rachunek można odliczyć od podstawy opodatkowania w danym roku, co pozwala obniżyć należny podatek dochodowy. Dlatego wydaje się, że jest to szczególnie interesująca opcja dla osób, które wchodzą w drugi próg podatkowy. Co więcej, w przypadku tego rachunku emerytalnego jest również ukłon w kierunku przedsiębiorców, bowiem obowiązuje ich większy limit wpłat. To dodatkowo im uatrakcyjnia tę formę inwestowania długoterminowego. W przeciwieństwie do IKE, wypłata środków z IKZE wiąże się z koniecznością zapłaty 10-procentowego podatku ryczałtowego, dlatego finalna opłacalność IKE czy IKZE zależy od indywidualnej sytuacji inwestora. Wypłata środków z IKZE jest możliwa po ukończeniu 65. roku życia, pod warunkiem dokonywania wpłat przez co najmniej 5 lat.

Ważnym aspektem, który odróżnia te dwa rozwiązania, są limity wpłat. Na IKE można wpłacić do trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku, podczas gdy limit wpłat na IKZE, w przypadku osób niebędących przedsiębiorcami, wynosi jedynie 1,2-krotność tej kwoty. Oznacza to, że IKE daje możliwość odkładania większych sum, ale nie pozwala na bieżące korzyści podatkowe, jakie oferuje IKZE.

Jak inwestować w IKE?

Indywidualne Konto Emerytalne nie jest jedynie rachunkiem oszczędnościowym – można w jego ramach inwestować w różne instrumenty finansowe. W zależności od wybranej instytucji, środki mogą być ulokowane w rachunku maklerskim, funduszach inwestycyjnych, ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych, a nawet na lokatach bankowych.

Najbardziej popularnym i elastycznym rozwiązaniem jest IKE w formie rachunku maklerskiego, które pozwala na samodzielne inwestowanie w akcje, obligacje i fundusze ETF. Takim przykładem jest IKE w XTB. To opcja dla osób, które chcą aktywnie zarządzać swoim kapitałem i wykorzystać potencjał rynków finansowych. Osoby ceniące sobie bardziej pasywne podejście do inwestowania i ceniące sobie większy spokój najczęściej wybierają fundusze ETF i obligacje, bowiem chociaż te instrumenty mają mniejszy potencjał zysku to ze względu na swoją charakterystykę są uważane za bardziej przystępne dla początkujących.

Natomiast osoby zainteresowane rynkiem kapitałowym i chcące inwestować aktywnie wybierają akcje. W tym przypadku mogą one inwestować zarówno na polskim parkiecie, jak i rynkach zagranicznych. Należy jednak pamiętać, że niezależnie od wybranych instrumentów, lokowanie kapitału na rynku finansowym nierozłącznie wiąże się z ryzykiem. Dlatego do wszelkich inwestycji należy podchodzić w sposób odpowiedzialny.

Alternatywą dla konserwatywnych inwestorów są IKE w formie lokat bankowych, które oferują mniejsze ryzyko, ale także niższy potencjalny zwrot. Tego typu rozwiązania są skierowane głównie do osób, które chcą unikać ryzyka rynkowego i preferują stabilność kosztem niższej rentowności. Natomiast istnieje spore ryzyko związane z tym, iż tego typu lokowanie kapitału nie pozwoli zabezpieczyć się przed inflacją.

IKE czy IKZE? Który rachunek wybrać?

Wybór między IKE a IKZE zależy od indywidualnych preferencji oraz strategii oszczędzania na emeryturę. Jeśli głównym celem jest maksymalizacja kapitału bez konieczności płacenia podatku od zysków, lepszym rozwiązaniem będzie IKE. Z kolei IKZE może okazać się korzystniejsze dla osób, które chcą obniżyć swoje bieżące zobowiązania podatkowe i skorzystać z ulg w rozliczeniu rocznym. Dodatkowo, IKZE jest kuszące z perspektywy przedsiębiorców, którzy mają większe limity wpłat na ten rachunek.

Optymalnym rozwiązaniem może być połączenie obu rachunków - dzięki temu można korzystać z bieżących ulg podatkowych oferowanych przez IKZE, a jednocześnie budować długoterminowy kapitał na IKE, który przy spełnieniu warunków można wypłacić bez podatku.

Oferowane instrumenty finansowe są ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.

[1] The 2018 Ageing Report. Economic and Budgetary Projections for the EU Member States 2016-2070

[2] https://www.knf.gov.pl/?articleId=92778&p_id=18

Materiał sponsorowany przez XTB