Akcje czy ETF-y? To powinnaś wiedzieć

Dlaczego skupiamy się na akcjach i ETF-ach? To jedne z najpopularniejszych instrumentów na rynku giełdowym. Potwierdzają to dane XTB, polskiej aplikacji do kompleksowego zarządzania finansami. Co ciekawe, kobiety w Polsce częściej wybierają fundusze ETF, podczas gdy mężczyźni preferują akcje. Panie, decydując się na inwestowanie w akcje, chętniej stawiają na międzynarodowe spółki, szczególnie technologiczne. W 2024 roku TOP 3 najpopularniejszych spółek to NVIDIA, Tesla i Microsoft. Panowie z kolei częściej inwestują w polskie firmy.

Czym jednak są fundusze ETF i czym różnią się od akcji? Jakie są plusy i minusy obu rozwiązań?

ETF – co to jest?

Zacznijmy od funduszy ETF (Exchange Traded Funds), które z roku na rok zdobywają coraz większą popularność wśród inwestorów. Potwierdzają to dane rynkowe. Jak wynika z Ogólnopolskiego Badania Inwestorów, w 2024 r. już 57,2 proc. pytanych posiadało ETF-y. Dla porównania – w 2018 r. tylko 8,9 proc. Dziś na świecie notowanych jest około 10 tys. ETF-ów.

Co sprawia, że ETF-y są tak atrakcyjne? Inwestowanie za ich pośrednictwem jest przede wszystkim dostępne. ETF to rodzaj instrumentu finansowego, swoiste opakowanie pewnych aktywów, takich jak akcje, obligacje, surowce itp., który śledzi wyniki określonego indeksu lub sektora rynku.

Obecnie w ofercie XTB jest dostępnych ponad 1300 ETF-ów, dających ekspozycję na wiele różnych rynków. Wśród nich jest m.in. fundusz odwzorowujący wyniki indeksu S&P 500 (w jego skład wchodzi 500 spółek notowanych na amerykańskiej giełdzie), DAX (indeks giełdowy największych spółek na giełdzie we Frankfurcie nad Menem) czy WIG20TR (20 największych spółek z Głównego Rynku GPW).

W ramach jednego instrumentu możesz uzyskać dostęp do dziesiątek, setek, a nawet tysięcy spółek, które na ogół są trudne do zakupu pojedynczo. Na przykład fundusze śledzące MSCI All Country World Index (ACWI) pozwalają inwestować w ok. 2,8 tys. spółek z 47 krajów.

Oferta ETF-ów jest bardzo zróżnicowana. Mogą dawać ekspozycję na spółki z określonego kraju, grupy państw czy regionu, ale również sektory, takie jak biotechnologia czy IT. Dodatkowo są fundusze, które oferują wypłatę dywidend oraz takie, które dają dostęp do obligacji, surowców (np. ropy naftowej), metali szlachetnych (np. złota) lub koszyków określonych towarów (np. produktów rolnych). Są też ETF-y, które inwestują w różne aktywa, np. akcje i obligacje.

ETF – dla kogo?

ETF-y docenią osoby, które chcą inwestować długoterminowo i nie mają czasu na zarządzanie portfelem akcji.

ETF-y można kupić i sprzedać niemal w dowolnym momencie w czasie trwania sesji giełdowej. Inwestowanie można zacząć od małych kwot – cena jednej jednostki zaczyna się od kilkuset złotych. W ramach Prawa Ułamkowego klienci XTB mogą nabyć powiernicze prawo do części m.in. ETF-u, której właścicielem staje się XTB. Natomiast z czasem, gdy już uzbierają pełną jednostkę danego instrumentu, własność przechodzi na nich.

Z jednej strony ETF-y oferują dostęp do wielu aktywów w ramach w jednej transakcji, co pozwala na obniżenie kosztów inwestycji. Z drugiej strony fundusze ETF nie mają tak dużego potencjału zwrotu z inwestycji jak np. akcje pojedynczych spółek. Wzrost wyceny jednego elementu funduszu może zostać zrównoważony przez spadek wyceny innego. W jego skład mogą też wchodzić spółki o złej kondycji lub przewartościowane. Dlatego tak ważne jest sprawdzenie, co konkretnie zawiera fundusz ETF, który chcesz kupić. Przed zainwestowaniem sprawdź jego rating.

Inwestując pasywnie, musisz się też liczyć z ryzykiem "błędnego timingu" – zakup ETF może nastąpić w "złym momencie". Możliwy jest również "tracking error", co oznacza, że ETF-y mogą nieidealnie odwzorowywać indeks, który miały śledzić. Różnica między wynikami ETF a wynikami indeksu nazywana jest właśnie błędem śledzenia. Przyczyną tego zjawiska mogą być koszty transakcyjne, opłaty za zarządzanie czy zmiany w składzie indeksu.

Akcje – co muszę o nich wiedzieć?

Zacznijmy od podstaw. Akcje to papiery wartościowe, które stanowią ułamek wartości przedsiębiorstwa i odzwierciedlają prawa własności w spółce. Są to prawa majątkowe (np. prawo do dywidendy, a więc udziału w zyskach spółki) i korporacyjne (niemajątkowe – np. prawo zakupu akcji nowej emisji). Kupując akcje, stajesz się akcjonariuszem, a więc współwłaścicielem danej spółki. Jeżeli dysponujesz mniejszymi kwotami, to możesz zainwestować w Prawa Ułamkowe.

Spójrzmy teraz na to z perspektywy biznesu. Spółki emitują akcje, aby pozyskać kapitał niezbędny do dalszego rozwoju. Decydując się na tzw. ofertę publiczną, wprowadzają akcje na rynek giełdowy i zaczyna się ich obrót – kupujący i sprzedający zawierają transakcje.

Nad tym, by rozliczenia transakcji przebiegały prawidłowo, czuwają zarówno giełda, jak i Izba Rozliczeniowa. Wycena na giełdzie odbywa się codziennie, a na jej wysokość wpływają popyt i podaż. Im większy popyt, tym wyższa cena akcji, im większa podaż – tym niższa cena. Może zmienić się ona także po publikacji ważnych informacji, m.in. danych finansowych czy aktualizacji strategii.

Inwestowanie w akcje niesie za sobą ryzyko. Co do zasady, im większej stopy zwrotu oczekujesz, tym większe ryzyko inwestycyjne musisz wziąć pod uwagę. Ewentualny zysk lub strata zależą też od wielu czynników rynkowych czy makroekonomicznych. Warto przy tym korzystać z opracowań ekspertów. Dział analiz XTB każdego dnia przygotowuje analizy i komentarze do bieżących wydarzeń na lokalnym i globalnym rynku akcji.

Inwestowanie w akcje również ma swoje wady i zalety. Do plusów można zaliczyć możliwość uzyskania potencjalnie wyższej stopy zwrotu. Dzięki akcjom możesz partycypować w zyskach określonej spółki. Zakup akcji to także sposób na dywersyfikację portfela inwestycyjnego. Minusem jest na pewno stosunkowo wysokie ryzyko straty. Inwestowanie w akcje jest ponadto czasochłonne – niezbędne są orientowanie się w sytuacji na giełdzie, doświadczenie i wiedza na temat spółek.

Znajdź zaufanego brokera

Zgodnie z prawem, chcąc kupić akcje lub jednostki funduszy ETF, trzeba skorzystać z usług domu maklerskiego. Co ważne, dziś nie trzeba już iść pod wskazany adres, bo wszystko można zrobić zdalnie. Brokerzy oferują klientom platformy transakcyjne i aplikacje mobilne. Dobrym przykładem jest aplikacja inwestycyjna XTB do kompleksowego zarządzania finansami – stworzona z myślą zarówno o początkujących, jak i doświadczonych inwestorach.

Przejrzysta i intuicyjna w nawigacji, zapewnia dostęp do tysięcy instrumentów i rynków, daje możliwość inwestowania w czasie rzeczywistym oraz udostępnia materiały informacyjne, analityczne i edukacyjne. Bezpłatny pakiet edukacyjny XTB to ponad 200 godzin nagrań online z ekspertami rynkowymi z kraju i zagranicy. XTB oferuje również profesjonalną obsługę klienta dostępną 24 godziny na dobę przez 5 dni w tygodniu. Można się z nią skontaktować na chacie, przez telefon lub e-mail.

To, co wyróżnia XTB spośród innych domów maklerskich, to brak prowizji od handlu akcjami i ETF-ami do równowartości 100 tys. euro obrotu miesięcznie. Od transakcji powyżej tego limitu fintech nalicza 0,2 proc. prowizji, nie mniej niż 10 euro. W przypadku inwestycji zagranicznych trzeba się liczyć z opłatą za przewalutowanie środków w wysokości 0,5 proc. wartości transakcji. Jak już wspomnieliśmy, XTB umożliwia też inwestowanie z zastosowaniem Prawa Ułamkowego.

Sprawdź sama, jak wygląda inwestowanie z XTB.